Nad bezpieczeństwem mieszkańców gminy Mogilany i ich spokojnym snem, czuwają cztery jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej: OSP Mogilany, OSP Buków, OSP Konary i OSP Włosań. Straże w swoich szeregach zrzeszają 170 członków, z czego około 90 bierze aktywny udział w działaniach ratowniczych. W ciągłej gotowości bojowej jest sześć samochodów pożarniczych z czego trzy znajdują się na wyposażeniu OSP Mogilany. OSP Mogilany jest jedyną jednostką z terenu gminy która działa w Krajowym Systemie Ratowniczo Gaśniczym. Strażacy stale podnoszą swoje umiejętności, biorąc udział w różnych szkoleniach. Baza sprzętu którym dysponują strażacy z każdym rokiem się zwiększa. Sprzęt kupowany przez strażaków jest nowoczesny i posiada wszystkie niezbędne certyfikaty. Działalność straży to nie tylko akcje ratownicze, to również działalność prewencyjna i kulturalna na rzecz społeczności lokalnych.
Zarząd Oddziału Gminnego OSP RP w Mogilanach
21 maja 2016 roku odbył się Zjazd Oddziału Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczpospolitej Polskiej w Mogilanach, na którym powołany został Zarząd Oddziału Gminnego OSP RP w Mogilanach w następującym składzie:
- Prezes - Piotr Piotrowski
- Wiceprezes - Tomasz Gadocha
- Komendant Gminy - Mirosław Surówka
- Sekretarz - Andrzej Goliński
- Skarbnik - Adam Górszczak
- Członek Prezydium - Adam Sikora
- Członek Zarządu - Mateusz Paszta
- Członek Zarządu - Tomasz Klimczyk
- Członek Zarządu - Paweł Wiliński
- Członek Zarządu - Andrzej Przybyło
- Członek Zarządu - Grzegorz Malik
Charakterystyka jednostek OSP
OSP Mogilany
Jak mówi o tym przekaz tradycji, Ochotnicza Straż Pożarna w Mogilanach utworzona została w 1886 roku. Inicjatorem był ówczesny wójt gminy Mogilany - Jan Czopek, zaś w komitecie założycielskim znajdowali się: baron Stefan Konopka–właściciel miejscowego majątku, Józef Grabowski, - właściciel sąsiedniego majątku w Konarach-Kopani oraz ks. Walenty Piotrowski - miejscowy proboszcz. Skromny sprzęt strażacki przechowywano na początku w budynku po Urzędzie Celnym, na Rynku mogilańskim. W piśmie "Przewodnik Pożarniczy" znajdujemy notatkę z roku 1896, z której dowiadujemy się, że mogilańska OSP należała do Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Stopniowo organizacja umacniała się, choć ze względu na przysłowiową biedę galicyjską, następowało to powoli. Jednakże, mimo okresu I wojny światowej i wielkich trudności gospodarczych, gdy odbudowywane były zręby wolnej Polski, stan powiększał się, a świadczy o tym konieczność budowy nowej strażnicy. Myśl ta powstała w roku 1926. Zapewne do podjęcia decyzji przyczyniły się liczne wówczas pożary w okolicy. Zakupiono w roku 1934 czterokołową konną sikawkę ręczną. Uroczyste jej poświęcenie odbyło się 19 listopada na mogilańskim Rynku; dokonał tego ks. kanonik Józef Mazurek przy udziale licznych gości z Krakowa oraz okolicznych OSP. Sygnałem alarmowym dla OSP była trąbka strażacka oraz głos dzwonu kościelnego. W latach wojny, mogilańscy ochotnicy brali udział w wielu akcjach, gaszenia pożarów. Najbardziej upamiętniły się: wyjazd do pożaru szamotowni w Skawinie; akcja ratownicza w Zawadce, gdzie Niemcy spacyfikowali wieś; wyjazd do pożaru dużej stodoły plebańskiej w Gaju, gdzie akcja gaszenia trwała 18 godzin; zabezpieczenie zabudowań zagrożonych płomieniem palącej się cysterny benzynowej na obrzeżu Mogilan. Pod koniec roku 1948 zakupiony został ze środków własnych OSP samochód ciężarowy Stover, który został przystosowany systemem gospodarczym do potrzeb straży. W roku 1966 odbyła się uroczystość 80-lecia istnienia OSP w Mogilanach. Druhowie otrzymali Stara-20,100 metrów węży oraz 9 hełmów. W kwietniu 1980 roku przystąpiono do budowy nowej remizy. Mieszkańcy zadeklarowali wykonanie znacznej części prac. Uroczystość przekazania nowego budynku odbyła się 10 lipca 1983 roku. I tym razem komenda wojewódzka Straży Pożarnych doceniła społeczny wysiłek Mogilan, przydzielając nowy samochód bojowy Star-266 - beczkowóz (co było szczególnie ważne wobec niedoboru naturalnych zasobów wody w gminie), przyczepę na sprzęt przeciwpożarowy oraz motopompę M-800. Na uroczystość 100-lecia OSP, jaka miała miejsce w 1986 roku ufundowano druhom nowy sztandar. 5 kwietnia 1995 roku jednostkę przyjęto do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Taka decyzja skutkowała szczególną dbałością o wyposażenie szczególnie w tabor samochodowy. W 2006 roku w związku ze 120-leciem jednostki odbyły się uroczystości. Z tej też okazji miała miejsce defilada, a kilku druhów odebrało okolicznościowe medale "Zasłużony dla gminy Mogilany".
OSP Buków
Inicjatywa powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Bukowie powstała na zebraniu wiejskim mieszkańców w dniu 27 lipca 1957 roku. Dnia 20 kwietnia 1958r. OSP w Bukowie zarejestrowano w Urzędzie Spraw Wewnętrznych przy Powiatowej Radzie Narodowej w Krakowie. Pierwszym prezesem straży został Pan Czesław Kościelny, a naczelnikiem Pan Eugeniusz Syrek. Pierwszym zadaniem bojowym nowo powstałej jednostki było gaszenie pożaru budynku Pana Leona Wiechcia w 1959 roku, który zapalił się od uderzenia pioruna. W1960r. zakupiono strażacki wóz konny, a Wydział Oświaty przy Powiatowej Radzie Narodowej w Krakowie przekazał Ochotniczej Straży Pożarnej w Bukowie wybudowany w 1884r. budynek starej szkoły podstawowej. Ze środków własnych i darczyńców w 1960r. zakupiono tarcicę z której wykonano stoły i ławki do przejętego przez straż budynku oraz wykonano jego częściowy remont. Dnia 16 lipca 1961r. odbyło się uroczyste poświęcenie pierwszej zakupionej przez straż motopompy. W roku 1962r postanowiono o budowie remizy strażackiej, brakowało bowiem pomieszczenia na wóz strażacki oraz zakupioną motopompę. Decyzja budowy remizy zapadła na zebraniu mieszkańców 10 stycznia 1964r. Ustalono wówczas, że będzie to budynek parterowy o wymiarach 6m x 8m z piwnicą oraz wieżą strażacką do suszenia węży. Budynek miał być pomnikiem upamiętniającym 1000-lecie Chrztu Polski. Pierwsze roboty budowlane rozpoczęto dnia 1 maja 1965r. o godz. 6.50 na plac budowy przybyło 17 strażaków, 25 mieszkańców oraz dzieci z klas V-VII. Prace nadzorował fachowiec i murarz Pan Wojciech Mrowiec. Ostatnie prace porządkowe i dekoracyjne wykonano 11 września 1966r. kiedy to odbyło się uroczyste oddanie remizy do użytku. Pod koniec 1969r. powstała Orkiestra Dęta przy OSP w Bukowie. Na początku orkiestra liczyła 26 członków. Instrumenty zakupiono ze środków własnych. Orkiestra wzięła udział w pierwszym Festiwalu Orkiestr Dętych w Przewozie, który odbył się 8 września 1970 roku prezentując cztery utwory. Otrzymała wyróżnienie i nagrodę rzeczową w postaci instrumentu alt.
W 1985r. opracowane zostały plany rozbudowy dotychczasowej remizy. W 1971r. straż otrzymała pierwszy - wyeksploatowany i przeznaczony do remontu samochód bojowy. Uruchomiony został w grudniu 1972r. W chwili obecnej jednostka wyposażona jest w wóz bojowy DAF zakupiony przez Urząd Gminy. Samochód ten posiada zbiornik z wodą, autopompę o wydajności do 2800 l/min, środek pianotwórczy. Strażacy dysponują dwiema pompami szlamowymi, pompą pływającą, agregatem prądotwórczym oraz drobnym sprzętem niezbędnym do funkcjonowania.
OSP Konary
Założycielem i pierwszym prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Konarach był właściciel miejscowego dworu- Franciszek Giza. On także osobiście jeździł do Wiednia po hełmy strażackie, które zostały zakupione w 1922 roku. Ówczesna remiza mieściła się przy skrzyżowaniu drogi na Świątniki z drogą do Konar- w przysiółku Sęk. Znajdował się tam garaż własności Franciszka Gizy, który został przeznaczony właśnie na siedzibę OSP. Pierwszym pojazdem był wóz konny z sikawką ręczną dwucylindrową i pozostałym wyposażeniem. Pojazd wraz z osprzętem został zakupiony przez strażaków w 1925 roku i służył do wybuchu II wojny światowej. W 1939 roku został zarekwirowany przez Wojsko Polskie i nie wrócił już do druhów. Wyposażenie pozostało, a ręczna sikawka jest do dzisiaj zabytkowym eksponatem, przypominającym tamte czasy i technikę gaszenia pożarów. Sikawka pochodzi 1928 roku, zakupiona została w Składnicy Straży Pożarnej S.A. w Warszawie. W czasie okupacji, strażacka działalność w Konarach była zawieszona. Natomiast po II wojnie światowej OSP przeniosła remizę do piwnicy Domu Ludowego, który został wybudowany przez mieszkańców Konar i strażaków na działce ufundowanej przez Jana Marchlewskiego. Z pomocą pośpieszył też- Tadeusz Kozłowski, który dostarczył podwozie z wozu konnego zwanego „Platon”, popularnego wówczas na krakowskich ulicach. Następnie kowal z Wróblowic zaadaptował wóz na platformę do przewozu sikawki i pozostałego sprzętu. Pojazd został wyposażony w ręczną syrenę , a później motopompę i służył do lat 70. W 2007 roku Urząd Gminy Mogilany zakupił dla OSP Konary pierwszy samochód bojowy Mercedes-Benz LA 1313 ze zbiornikiem wodnym oraz autopompą. W 2010 roku powstała działająca czynnie do dnia dzisiejszego, Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza.
OSP Włosań
Początki działalności OSP Włosań sięgają okresu powojennej odbudowy kraju. Zapewne jedną z przyczyn, utworzenia strażackiego stowarzyszenia, które miało strzec okolicznych mieszkańców przed zniszczeniami, jakie czynią żywioły natury, były przeżycia doznane w czasie wojny. Po kilku odbytych wcześniej naradach, ostateczna decyzja o założeniu OSP zapadła podczas spotkania mieszkańców wsi które odbyło się w 1946 roku. Pierwszy sprzęt gaśniczy, którym była sikawka ręczna wraz z wozem konnym w 1948 roku. Był on przechowywany na terenie gospodarstwa Józefa Mrowczyka.
W 1954 roku przystąpiono do wznoszenia murowanej remizy. Plan zakładał dobudowanie do istniejącego budynku szkoły garażu oraz znajdującej się nad nim niewielkiej salki. Prace posuwały się bardzo wolno, gdyż druhowie mogli liczyć jedynie na środki pochodzące z wiejskich zbiórek. Obiekt oddano do użytku w 1965 roku. Rok wcześniej na przykrytym już budynku zamontowana została syrena alarmowa, a na wyposażenie trafiła motopompa M-400. W 1977 roku została przekazana naszej jednostce motopompa M-800 wraz z wężami przez rejonową Komendę w Skawinie. Wkrótce też komenda rejonowa Straży Pożarnych w Skawinie której wówczas podlegała nasza jednostka, przekazała druhom z Włosani samochód bojowy Żuk GLM wraz z motopompom M-800. W1986 roku strażacy wraz z mieszkańcami ufundowali sztandar który w dniu św. Floriana został w naszym kościele uroczyście poświęcony. W 1992 roku wysłużonego Żuka zastąpił nowy pojazd tej samej marki zakupiony dzięki dotacji Urzędu Gminy w Mogilanach. W roku 2002 strażacy zostali gospodarzami sąsiadującego z remizą budynku starej szkoły podstawowej.2006 rok to rok jubileuszowy 60 lecie straży i 30 lecie orkiestry .W tym roku z pomocą gminy zakupiono samochód bojowy marki Magirus-Deutz. Działania bojowe to nie jedyna działalność do jakiej ogranicza się włosańska OSP. Druhowie znajdują zawsze czas na prace społeczne prowadzone na terenie wsi, biorą też udział w porządkowaniu terenu wokół parafialnej świątyni. Chętnie włączają się w przygotowanie i zabezpieczenie wszelkiego rodzaju gminnych imprez kulturalnych i uroczystości patriotycznych. Można ich spotkać także podczas najważniejszych świąt kościelnych.
{tab Orkiestra Dęta przy OSP Włosań}
Orkiestra dęta przy OSP Włosań powstała w 1976 roku. Jej założycielami byli Marianna i Stefan Czerneccy. W początkowym okresie istnienia liczył kilkunastu muzyków. Pierwszym kapelmistrzem był Eugieniusz Syrek który uczył pierwszych muzyków gry na instrumętach w domu państwa Czerneckich. W 1977 roku muzyczną opiekę nad zespołem przeją kapelmistrz Bolesław Romański i prowadził orkiestrę do 1988 roku. pierwszym znaczącym sukcesem było zdobycie I miejsca na festiwalach w Skawinie 1979 i 1980 roku. Natomiast w 1986 roku wywalczyli I miejsce na Międzywojewódzkim Przeglądzie Orkiestr Dętych w Rzeszowie, co dało im przepustkę do udziału w Ogólnopolskim Festiwalu Orkiestr Dętych w Ciechanowie, na którym w 1987 roku stanęli na trzecim stopniu podium. Po rezygnacji kapelmistrza Romańskiego przez kolejne 10 lat orkiestrę prowadził Tadeusz Poręba . W 1998 ponownie doszło do zmiany na dyrygenckim podium Przez kolejne dwa lata orkiestrą kierował Zbigniew Cybulski. Obecnym kapelmistrzem jest Jacek Włodarczyk który objął tą funkcje w 2002 roku. Pod jego batutą nastąpił znaczny rozwój działalności zespołu, do czego przyczyniło się także duże zaangażowanie wszystkich członków orkiestry. Występy muzyków uświetniają regularnie najważniejsze uroczystości w naszej gminie tak kościelne jak i świeckie. Obecnie w skład orkiestry wchodzi 27 muzyków.
