Kapliczka Św. Marcina w Mogilanach
Gmina Mogilany otrzymała dofinansowanie w wysokości 9000 zł ze środków Województwa na renowację kapliczki słupowej św. Marcina z 1869 roku w Mogilanach. Całkowity koszt przedsięwzięcia obejmujący przygotowanie programu konserwatorskiego oraz wykonanie prac renowacyjnych to 20 750 zł.
Zabytkowa kamienna kapliczka usytuowana jest przy głównej drodze biegnącej przez Mogilany, przy ulicy Zakopiańskiej, przed skrętem w ulicę Łobzowską, powyżej piekarni. Zniszczona, ale częściowo czytelna frontowa inskrypcja „Marcin i Mryana Woiciech i Ewa Strebsicy…” wskazuje, że fundatorami kapliczki w roku 1869 byli przodkowie dużej rodziny Strzebońskich od wieków zamieszkującej Mogilany. Kapliczka jest wykonana z piaskowca, składa się z trzyczęściowego postumentu posadowionego na dwóch kamiennych stopniach. Segmenty są ozdobione płaskorzeźbami: św. Marcina od frontu, z boków św. Wojciecha oraz rzadko spotykanym wizerunkiem Ewy z wężem w rajskim ogrodzie. Postument wieńczy kamienny daszek otaczający figurę Matki Bożej Różańcowej z Dzieciątkiem, na jego szczycie znajdowała się figura Chrystusa na krzyżu (odnaleziono jej fragmenty). Mimo iż dominującym obiektem w zabytku jest postać Matki Bożej, zwyczajowo funkcjonującą nazwą jest Kapliczka św. Marcina.
Sołectwo Mogilany wsparło realizację zadania kwotą 4 000,00 zł ze środków tegorocznego budżetu Sołectwa Mogilany.
10 czerwca br. odbyło się poświęcenie mogilańskiej kapliczki odnowionej w ramach programu Kapliczki Małopolski 2020. Dominującą figurą jest postać Matki Bożej z Dzieciątkiem, jednak zwyczajowo i być może z uwagi na imię fundatora, jako jej patrona wskazuje się św. Marcina, którego płaskorzeźba znajduje się na ścianie frontowej.
Poświęcenia dokonał ks. Proboszcz Józef Milan, natomiast Wójt Piotr Piotrowski przybliżył historię, opis obiektu i zakres prac oraz skierował podziękowania do osób i instytucji, które przyczyniły się do tej renowacji. Cieszymy się z renowacji kolejnego, z długiej listy oczekujących na przywrócenie świetności, obiektów. Jesteśmy gminą, która od 2017 roku, powoli ale konsekwentnie i zgodnie z zasadami sztuki konserwatorskiej dba o te perły naszego dziedzictwa, które nie mają wyłącznie charakteru sakralnego, ale również kulturowy i są elementem naszej tożsamości. Kapliczka została spionizowana, udało się odnaleźć i zainstalować krzyż wieńczący daszek. Odnowienie przywróciło świetność rzeźbie i płaskorzeźbom, wyeksponowało oryginalne zdobienia i faktury. Zgodnie z odkrytymi warstwami zastosowano dyskretne miejscowe zdobienia w kolorze złota. Osoby odwiedzające mogą teraz bez trudu odczytać inskrypcję. Po renowacji widać, że kapliczka kamienna w typie słupowym wykonana jest z piaskowca i polichromowana. Od góry nisza kapliczki zamknięta jest kolistym sklepieniem w kształcie muszli. Wnętrze otworu wypełnia figura Matki Boskiej z dzieciątkiem na rękach, otoczona roślinnym ornamentem. Na bocznych ścianach kamiennego bloku znajdują się nisze z płaskorzeźbami świętych. Na ścianie po stronie lewej w płytkiej niszy widnieje wizerunek Ewy stojącej obok biblijnego drzewa poznania dobra i zła. W niszy na ścianie prawej znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca świętego Wojciecha dzierżącego w ręce pastorał. Trzeci blok korpusu posiada na ścianie frontowej niszę, w której umiejscowiona jest postać św. Marcina na koniu, oddającego swój płaszcz bezdomnemu. Górny element kapliczki to blok zamykający nisze w formie dwuspadowego daszku z gzymsem z niewielkim trójkątnym tympanonem od frontu. W tympanonie jedynym elementem ozdobnym jest wyryty w kamieniu znak promieniującego oka zamkniętego w trójkąt, czyli znany symbol Oka Opatrzności. Kapliczkę wieńczy wspominany kamienny krzyż z wizerunkiem Chrystusa.
Podziękowania dla wszystkich, którzy przyczynili się do przywrócenia świetności tego obiektu:
Pani Genowefa Orzechowska z rodziną
Państwo Barbara i Henryk Strzebońscy
Zarząd Województwa Małopolskiego
Sołtys Pan Mateusz Paszta i Rada Sołecka w Mogilanach
Pan Zbigniew Strzelczyk, autor programu konserwatorskiego i wykonawca renowacji.
Pan Zbigniew Strzelczyk, autor programu konserwatorskiego i wykonawca renowacji.
Projekt dofinansowany ze środków Województwa Małopolskiego